Vijftien jaar geleden maakte ik voor het eerst kennis met een talking stick.
Ik deed mee aan een zweethutceremonie, had geen idee wat daar allemaal bij kwam kijken en belandde in de uitgebreide voorbereidingen. Bij een van die voorbereidingen zaten we bij elkaar in een kring en was er gelegenheid te vertellen wat je op je hart had. Daar ging een talking stick bij rond. Degene die de stok in handen had praatte, vanuit het hart, en de rest luisterde met aandacht. Net zo lang tot diegene alles had gezegd wat er te zeggen viel. Er werd geen commentaar geleverd, ieder sprak uit wat hij of zij te vertellen had.
Dat was een indrukwekkende ervaring. Compleet anders dan ik gewend was in een ‘normaal’ groepsgesprek, een vergadering, noem maar op. Het was een uitdaging om een hele tijd naar anderen te luisteren in verhouding tot de eigen spreektijd. De oplopende spanning te voelen naarmate de stok dichterbij kwam. De grotere moeite te hebben die het dientengevolge kostte om goed naar de anderen te blijven luisteren. De lijstjes die in het hoofd gemaakt werden van wat er allemaal gezegd moest worden. En dan uiteindelijk helemaal in het licht staan en kunnen vertellen. Dat was meestal iets anders dan op de lijstjes stond. 🙂
Later kwam ik de talking stick in andere gezelschappen tegen. Niet alleen in een tipi, niet alleen in een ceremonie gestoeld op Native American tradities bleek het een uiterst doeltreffend instrument om met elkaar in gesprek te gaan en vooral om naar elkaar te luisteren.
Ik merkte dat er een hele andere dynamiek ontstond in die bijeenkomsten. De competitie ging er voor een groot deel uit en ook de hiërarchie van vlotste praters die het makkelijkst iedereen van repliek dienden. Dit was een prachtig instrument om werkelijk iedereen te kunnen horen.
Ik heb er ondertussen aardig wat in handen gehad. Groot en indrukwekkend versierd, heel klein en onooglijk, maar helemaal beantwoordend aan hun taak.
De oorspronkelijke traditie heeft heel wat regels waar zo’n stok aan moet voldoen. Waar de stok van gemaakt is bijvoorbeeld en met wat voor attributen zij versierd of versterkt kan worden. De omgeving van waaruit deze traditie is ontstaan bepaalde natuurlijk welke houtsoorten gebruikt werden en welke dierenhuiden. Ook de kleurstoffen, mineralen etc. die gebruikt werden in de versiering. Alles helpt mee om te zorgen dat er vruchtbare gesprekken gevoerd kunnen worden, met helderheid en compassie.
En zo ontving ik vijftien jaar later een opdracht om voor een aantal mensen een talking stick te maken. Opdat zij er als leidinggevende in hún omgeving weer inspirerende gesprekken mee zouden kunnen voeren. Zouden kunnen voelen wat het betekent om op deze manier, vooral luisterend, met elkaar in gesprek te gaan.
Ik maakte gebruik van de materialen die ik hier in Europa kon krijgen. En ook daarin is er meer dan genoeg diversiteit om een mooie talking stick samen te stellen. Waarbij ik hoop dat er vele betekenisvolle gesprekken mee gevoerd gaan worden.